www.pulk2piechoty.fora.pl

bezimienny

Czołem,
Wydaje się, że niezwykle ważny dla omawianego problemu jest fragment tekstu "Instrukcja dla komendantów placu, ułożona przez generała Hebdowskiego, Zastępcę Ministra Wojny", wydana w Warszawie w 1809.
W rozdziale VII, punkt 6 (strona 16) znajduje się następujące zdanie (w wydaniu rekonstrukcyjnym strona 22):
"Patrolami temi dowodzić będą Kapral lub Gefreyter;"
Uważam, że tego tekstu w żaden sposób nie można zlekceważyć, ponieważ stanowi klasyczne źródło z epoki. Jest to oficjalny dokument, ułożony i zalecony do stosowania przez zastępcę ministra wojny, z adnotacją o zatwierdzeniu jej z rozkazu tegoż ministra przez szefa sztabu generalnego. I bezpośrednio pojawia się w nim gefrajter(*)
Pozdrawiam,
W.
(*) Mógłby paść zarzut, że "Instrukcja", ułożona przez Hebdowskiego, zawiera tylko przekład ze starszego tekstu francuskiego, i stąd mechaniczne włączenie pojęcia gefrajtra, bez przystosowania do polskich warunków. Jednak z założeniem takiej beztroski w oficjalnym dokumencie trudno się zgodzić. Analogicznym przykładem jest "Dziennik podręczny dla podofficerow i żołnierzy" Cypriana Godebskiego, wydany w Warszawie w 1807. Ten tekst jest przekładem z francuskiego, kiedy jednak następuje niedostosowanie - dotyczące obsady pocztu sztandarowego - natychmiast do tłumaczenia dodane jest objaśnienie, dopasowujące opis do polskiej organizacji (strona w oryginale 52-53, w wydaniu raszyńskim 53).

Sebastian

To teraz została nam analiza całej ikonografii Smile

. Będzie pasek bez tasaka i obszys na czapce - mamy gefreitra

Feldfebel

W armii pruskiej gefreiter to nic innego niz starszy szeregowy.To nie stopień podoficerski! Jeden gefreiter pryzpadla an grupe namiotową czyli 6 osób . Mieszkali w jednym namiocie i tworzyli jak gdyby gospodarstwo,zaś gefreiter był "głowa" tej "rodziny" Spał przy wejściu-żeby kontrolować resztę. Dbał o kwestie zywnościowe , uczył młodych jak przetrwac wpolu i na biwakach. Jeżlei przyomnicie sobie "Na zachodzie bez zmian" (wiem to inna epoka ale ...) ,jest tam stary żołnierz-wyga Katz(Polak nawiasem mówiąc) ,uczy młodych jak przetrwac na wojnie . I taka własnie funkcje owi gefreitrzy spełniali-to była pierwsza linia szkolenia żołnierzy.W rekosntrukcji gefreitra mozna przyznawac starym(stażem) wypróbownaym żołnierzom którzy moga dać przykład reszcie-wokól takowego gefreitra skupiamy sekcje .

Działyńczyk

Dzięki Krzyśku.
Potwierdza się to i u Was.
Faktycznie wychodzi na to że gefrajter jako funkcja był rozpowszechniony.
Pozdrawiam!

Sebastian

Nie Katz tylko Kaczyński Wink

Feldfebel

Katz na niego wołali,a Kaczyński miał faktycznie na nazwisko Smile

Remington

W księstwie gefrajterami zostawali zapewne wszyscy, co wcześniej służyli u Prusaków i Austryjaków. Aż dziwne że w ikonografii nie występują.

Działyńczyk

Całkiem to prawdopodobne.
Ciekawe do czego Waldek zbiera te wiadomości?
Tylko dla siebie?
Evil or Very Mad

Grafi

Działyńczyk

[link widoczny dla zalogowanych]
Tutaj na stronie 19-ej regulaminu, a 33-ej w wyszukiwarce, są również opisane powinności gefrajtra.
Broń na prawym przedramieniu jak u podoficera.

bezimienny

Czołem,
No i proszę.
PRZEPIS SŁUŻBY WEWNĘTRZNEY, PORZĄDKU, I KARNOŚCI DLA WOJSK PIESZYCH, wydany po 1807. Już w spisie treści dwukrotnie pojawiło się słowo "wicekapral". Wewnątrz jest jeszcze ciekawiej. Oto krótkie wynotowania:
"Zastępstwo w niebytności. W niebytności kaprala będzie miał zwierzchnictwo nad kapralstwem wice kapral, lub żołnierz z kapralstwa przeznaczony przez komendanta kompanii" (str.5)
"Art.9. Wice kaprale lub żołnierze, kaprale, i sierżanci którzy w nieprzytomności czynić będą służbę do stopnia wyższego przywiązaną, stosownie do tego co iest wyżey przepisane, komenderować będą z tą samą władzą i powagą, iak gdyby rzeczywiście ten stopień posiadali którego tym-czasowie pełnić będą obowiązki" (str.6)
"Art.14. Składka na menaże będzie zawsze powierzoną kapralowi; lecz gospodarstwo wymagaiąc szczególney biegłości, którey kapral nayzdatnieyszy do innych obowiązków mógłby nie posiadać; kapitanowie umocowani są, gdy to za potrzebne osądzą, wybrać na gospodarza menażu wice kaprala albo dawnego żołnierza" (str.12)
"Art.17. Wicekaprale, grenadyery, żołnierze i dobosi będą kommenderowani każdy z kolei do gotowania" (str.13)
"Wice kaprale (appointes) i żołnierze obowiązani do odbywania koleynie posług woyskowych. Art. 10. Żaden wice kapral lub żołnierz nie będzie mógł uwalniać się od posług lub prac woyskowych do ktorych koleynie kommenderowanym będzie" (str.48-49)
"O zastępstwie na wice kapralstwa. Art.1. Stopnie wice kapralow należeć będą zawsze w każdey kompanii do naydawnieyszych żołnierzy w teyże kompanii. Zastępstwo będzie miało mieysce w miarę ubywania czyli wakuiącego mieysca." (str.49)
"Rodzaje kar na wicekapralow grenadyerow, woltyżerow, żołnierzy, doboszów i muzykantów" (str.54)
Pozdrawiam,
W.
P.S. Podoba mi się sformułowanie "...którzy w nieprzytomności czynić będą służbę..."

Remington

No proszę, tyle osób to czytało i nie zwróciło uwagi, ogarnęła nas jakaś pomroczność jasna...
Smile

Darek Grenadier

No moje uznanie za drażenie tematu i rozjaśnianie nam (a przynajmniej mi) takich właśnie drobnych acz znaczacych niuansów.

Czyli co, sypnie się trochę awansów? Albo degradacji? Smile

Grafi

Działyńczyk

Dla przykładu podam sposób oznaczania podoficerów za Sejmu Wielkiego.
Oznaczenie było zaznaczane przez naszycie tasiemek srebrnych lub złotych.
A naszywano je na kołnierzu i na łapce rękawa.

A. Feldfebel - 2 paski na kołnierzu i 3 paski na mankiecie;
B. Sierżant - 2 paski na kołnierzu i 2 paski na mankiecie;
C. Podchorąży - 1 pasek na kołnierzu i 3 paski na mankiecie;
D. Furier - 1 pasek na kołnierzu i 2 paski na mankiecie;
E. Kapral - 1 pasek na kołnierzu i 1 pasek na mankiecie.

Podobnie oznaczony jak kapral był kadet, czekający w jednostce na wakat na stopień podoficera lub znacznie rzadziej na oficera.
Wyróżniał go też temblak (srebrny), gdyż podoficer mógł nosić srebrny temblak jedynie z nadania królewskiego za wyjątkowe zasługi.
Tak więc rozróżnienie stopni i funkcji nie było problemem w I RP.
Ten jeden pasek pięknie tutaj się komponuje.
Very Happy